Tota pulchra es, amica mea

 

Een werk van Jean-Pierre Deleuze
Productie : vzw Voce et Organo asbl
Label Paraty (F)
Met het ensemble Psallentes, o.l.v Hendrik Vanden Abeele,
Eva Godard, cornet en blockfluit, Arnaud Van de Cauter, orgel
en het « Centre Henry Pousseur (Luik) », electronica.
Besteld door Voce et Organo vzw aan de Belgische componist Jean-Pierre Deleuze, werd dit werk gecreëerd op 15 oktober 2010 in de O.L.V ter Kapellekerk, om de 800ste verjaardag van de parochie te vieren.

De titel, Tota pulchra es, amica mea, verwijst naar de eerste antifoon van de Eerste Vespers voor het feest van Maria Tenhemelopneming, volgens hetAntiphanarium ad usum Cameracensis eccelsiae (1235-1245) van de “bibliothèque municipale” van Cambrai (F). Het eerste deel van het werk evoceert dit officie, waarbij verschillende fragmenten uitgewerkt zijn tot tijdeigen organum en discant, zoals het zich destijds, vaak geïmproviseerd, tot eenvoudige polyfonie liet ombouwen.

Centraal in het avondvullend werk staat een Magnificat voor zes mannenstemmen, orgel, cornet en electronica. Dit Magnificat, in een buitengewone muzikale zetting, grijpt polyfoon terug naar, en contrasteert met het oorspronkelijk gregoriaanse materiaal, de samenklanken van het mesotonische gestemde orgel en de cornet (zink). Daarenboven spelen ook de door het “Centre Henri Pousseur” gesamplede klokkenklanken van de Kapellekerk Brussel een belangrijke rol.

Het laatste deel van het werk, als synthese en als besluit, opent met de antifoon Nigra sum, sed formosa, afkomstig uit het Hooglied (1,5) – net zoals overigens Tota pulchra es, amica mea. Deze twee fragmenten uit het Hooglied vormen doorheen dit laatste deel een rode draad: tien recitanten spreken de tekst uit, eerst in het originele Hebreeuws, dan ook in het Grieks en Armeens. Om zich vervolgens via vele talen, zoals ze door allerlei gemeenschappen (in Brussel of andere meertalige samenlevingen) gesproken worden, te vermengen met de stemmen van Psallentes, de instrumenten en de spectrale klanken van de klokken, hiermee teruggrijpend